تفاوت زغال طبیعی با زغال فشرده

کلیه زغالهای طبیعی ازسوزاندن درختان سرشاخه،شاخه،تنه وریشه بدست می آید.

انواع زغالهای فشرده ازضایعات چوبی خاک ارّه،خرده چوب،خاکه زغال، گیاهان خشک تولید می شود.

بطورکلی زغالهای فشرده علاوه برآنکه به محیط زیست ضرر نمی زند، بعلت کارائی بیشتر و بهای ارزانتر، مقرون بصرفه تراست.

مزایای زغال فشرده

1- دوام وحرارت آنها ۳برابر زغال طبیعی است.

2- اشتعال سریع. کافی است گوشه ای ازیک قطعه زغال فشرده را روشن نمائید، بقیه زغالها،حتی بدون بادزدن، خودبخود روشن خواهند شد.

3- باباد کم،حتی یک فوت ساده،خاکستر از زغال جداشده و سرخی آن نمایان می گردد.

4- بعلت فشردگی و ابعاد مساوی، پخت متعادلتری دارد. بعنوان مثال،کبابی که با زغال باربیکیو پخته می شود، برخلاف زغال طبیعی که یک قسمت را زیادی پخته و قسمت دیگری خام است، کباب روی باربیکیو، به شکل یکسان و مساوی پخته می شود.

5- برعکس زغال طبیعی که مدام باید آن راباد زد، زغال فشرده، بعلت حرارت بالا وعدم خاموشی، بهیچوجه نیاز به بادزدن ندارد.


تفاوت زغال فشرده بریکتی با فشرده غیر بریکتی

در تولید زغال فشرده بریکتی بهسوز، نخست مواد اولیه آن، خاک اره، پوست گردو، پوست پسته، خاکه زغال، تحت فشار شدید پرس شده وتبدیل به بریکت می گردند. سپس این بریکتها تحت حرات بالا به زغال تبدیل می شوند. در تولید زغال فشرده غیر بریکتی،کوهنوردی،پیک‌نیک،قلیانی وباربیکیو، نخست مواداولیه، خاکه زغال و خاک اره تبدیل به زغال شده، و پس از پرس شدن وارد خشک کن می شوند، درحقیقت فرآیندی معکوس دارند.

نحوه تولید ونوع مصرف زغال فشرده بریکتی

1- زغال بهسوز
موارد مصرف:کباب، قلیان و غیره
مواد اولیه:
خاکه زغال، خاک اره، پوست گردو، پوست پسته.
نخستین بار شرکت زغال قالب این نوع زغال را به نام زغال فشرده بریکتی بهسوز روانه بازار نمود. اما به علت واردات زغالهای مشابه با نامهای زغال چینی، رکورد ، بامبو و غیره ،این زغال در بازار به چند نام مشهور شده است. که البته بیشتر از همه به نام بهسوز و زغال چینی معروف است. این زغال به شکل مکعب مستطیل با عرض وارتفاع۴×۴سانت، با سوراخی در وسط آن می باشد. طول آن متغیر است زیرا بستگی به اندازه برش، برحسب نوع مصرف دارد.

نحوه تولید

دستگاه خرد کن
کلیه مواد اولیه پس از ورود به این دستگاه به اندازه مورد نیاز خرد می شوند.

دستگاه سرند
این دستگاه که دارای منفذهای متعدد، در ابعاد مختلف هست به دو شکلِ تکانه ای و یا چرخشی، مواد اضافی، اشیای غیر چوبی و ضایعات  را از مواد اولیه جدا سازی کرده و مواد با کیفیت و یک اندازه را وارد چرخه تولید می کند.

دستگاه خشک کن
از این دستگاه برای گرفتن رطوبت اضافی از چوب و یا زغال های آماده استفاده می شود. در زغال های طبیعی قبل از بسته بندی، دستگاه خشک کن، رطوبت اضافی را گرفته و زغال خشک قابل بسته ‌بندی را تحویل می دهد. در زغال های فشرده قبل از تولید، رطوبت اضافی مواداولیه، توسط دستگاه خشک کن گرفته می شود.

اختلاط مناسب
ترکیب متناسب مواد اولیه و برآورد دقیق از نسبت این ترکیب، تاثیر بسزایی در کیفیت محصول نهایی دارد. لذا کلیه مواد اولیه باید زیر نظر متخصصین، پس از ترکیب دقیق، آماده ورود به اکسترودر گردد.

دستگاه اکسترودر
این دستگاه که بسیار حساس بوده و مدل ساخت، کیفیت قطعات و طریق تنظیم آن، تاثیر بسزایی در کیفیت محصول تولید شده دارد، بعنوان قلب اصلی در خط تولید زغال بهسوز بشمار می آید.
کلیه مواد اولیه ترکیب شده، توسط این دستگاه، با فشردگی بسیار زیاد، تبدیل به بریکت نیم سوز شده و به شکل مکعب های مستطیل مطوّل سوراخ دار، از آن خارج‌ می شوند.

کوره
بریکت های تولید شده در دستگاه اکسترودر، برای پخت کامل، داخل کوره های حرارتی قرار می گیرند تا در مدت زمان معین بر اساس نوع بریکت، پخته و تبدیل به زغال قابل استفاده گردند.

خنک کننده
زغالهای خارج شده از کوره باید بلافاصله وارد دستگاه خنک کننده شوند، در غیر این صورت کاملاً سوخته و خاکستر می شوند. این دستگاه به شکلی طراحی شده که نخست با تخلیه اکسیژن، آنها را خاموش و سپس به آرامی آنها را خنک می سازد.
همانگونه که پخت در کوره باید به آرامی صورت گرفته و کم کم حرارت داده شود، خنک کردن زغال نیز باید به آرامی صورت پذیرد، در غیر این صورت شوک به زغال ها، باعث ترک خوردگی و در نهایت خرد شدن آنها می شود.

برش
پس ازخنک شدن، زغالهای بهسوز، باتوجه به نیاز مصرف کننده به قطعات منظمی برش داده می شوند.

سورت
این عمل برای جداکردن و یکسان سازی قطعات از لحاظ کیفیت و ابعاد صورت می گیرد، در این مرحله، آنها را از لحاظ کیفیت، درجه بندی و خرده و خاکه ها را از زغال قابل بسته بندی جدا می نمایند.

بسته بندی
مرحله نهایی کار، بسته بندی زغال ها است که با توجه به نوع زغال و مورد مصرف، در بسته بندی های متنوع، پاکتی، جعبه ای، متالایز، پلاستیکی، کارتنی و غیره صورت می گیرد گر چه این کار ساده به نظر می‌آید لاکن علاوه بر شکل ظاهری آن که باید زیبا باشد، به علت سیاهی زغال، مستلزم دقت بسیاری است تا از خروج خاکه زغال که باعث آلودگی می گردد، جلوگیری شود.


شناخت بیشتر از زغال های فشرده غیر بریکتی

زغال پیک نیکی، کوهنوردی، قلیانی و باربیکیو

زغال فشرده غیر بریکتی، اولین محصول شرکت زغال قالب بوده و در بازار به زغال فشرده مشهوراست، اما با سه نام اختصاصی و جهت مصارف متنوع ،تولید وعرضه می گردد.

زغال فشرده کوهنوردی
مواردمصرف: پخت وپز، ودرمواردی که نیاز به حرارت بالا ویکدست داریم
این زغال که در قطعات مکعب مستطیل، درابعاد، طول 6 عرض 3/5 ارتفاع 1/5 تولید و درجعبه های 8 عددی عرضه می شود، کاربردهای فراوانی دارد. لکن چون اکثرا، کوهنوردان ،به علت حجم کم و کارائی زیاد، بدلیل دوام و حرارت بالای آن، برای پخت و گرم کردن غذا و تهیه چای از آن استفاده می نمایند، به زغال کوهنوردی مشهور است.

زغال پیک نیک
مواردمصرف: همانند زغال کوهنوردیست
این زغال از لحاظ کیفیت و ابعاد و سایر خواص، با زغال کوهنوردی یکسان بوده ولی در بسته های 24 عددی عرضه می گردد. چون به هنگام پیک‌نیک و مسافرت مورد استفاده قرار می گیرد، معروف به زغال پیک نیکی است.

زغال فشرده قلیانی
مواردمصرف: قلیان، درکشورهای عربی علاوه بر قلیان برای دستگاه بخور وعود وسایر معطرکننده ها ازآن استفاده می کنند.
گرچه زغال قلیانی از لحاظ کیفیت و حرارت و دوام، کاملاً با زغال پیک نیک و کوهنوردی یکسان می باشد اما دو تفاوت اساسی دارد اولاً ابعاد مکعبی آن، طول3/5 ،عرض2/5، ارتفاع1/5 وابعاد نوع گرد، قطر4،ارتفاع 1/5 است ، دوماً چون این نوع زغال برای قلیان استفاده می شود. لذا در فرمول تولید آن تغییراتی ایجاد شده تا هنگام سوختن، خاکستر به سختی از آن جدا شود، زیرا مصرف کنندگان قلیان مایل نیستند که خاکستر با توتون مخلوط شود.

زغال فشرده باربیکیو

موارد مصرف: کباب، قلیان،پخت وپز، گرما زایی و غیره

زغال باربیکیو سابقه ای کهن دارد، ازقدیم الایام تاکنون درایران، برای گرم کردن فضای کُرسی از آن استفاده می کنند. در روش تولید سنتی، از اواخر تابستان، اقدام به خرید زغال مورد نیاز درزمستان می کنند. سپس بااستفاده از اَلَک وشستشو، خاکه زغال و خرده ریزه ها (مویز) را جدا کرده، پس ازخیس کردن، با فشردن درمیان دوکف دست، آنها را به شکل توپی متوسط درآورده وحدود 20 روز، زیر تابش خورشید تابستان می گذارند تا خشک شود. در زمستان، یک تادوعدد از این محصول، برای گرم نگه داشتن فضای داخل کرسی دریک روز کفایت می کند.
در کشورهای صنعتی از اوایل قرن بیستم، بااستفاده از دستگاه های صنعتی، همین محصول را درابعاد کوچکتر، اما فشرده تر، بانام باربیکیو تولید می کنند.
در شرکت زغال قالب هم نحوه تولید زغال باربیکیو، مشابه دیگر زغالهای فشرده است،با این تفاوت که نوع قالب وشکل پرس آنها متفاوت می باشد.

نحوه تولید زغالهای فشرده غیر بریکتی
مواد اولیه:
خاکه زغال، خاک اره، گیاهان چسبناک.

توضیح: همه درختها و گیاهان کمی چسب دردرونشان هست، به همین خاطر در تولید بریکت بهسوز فشردگی بسیار بالا باعث میشود این چسبها ترشح کرده و ریزه های چوب را بهم بچسباند. در تولید زغال فشرده غیر بریکتی، چون قبل از پرس، مواد اولیه تبدیل به زغال میشود. لذا چسب موجود درچوب ازبین می رود برای جبران آن، ازگیاهانی که چسب بیشتری دارند استفاده میشود. این چسبها چون منشاء گیاهی دارند، هیچگونه ضرری ندارند، مانند چسب نشاسته که در پخت شیرینی از آن استفاده می شود و غیره

مراحل تولید
سرند
با استفاده از این دستگاه کلیه مواد اضافی از مواد اولیه جدا سازی می گردد.
آسیاب
مواد اولیه پاک شده، توسط آسیاب مخلوط و تبدیل به پودربسیار ریزو نرم می شود.
همزن
در این مرحله مقدار متنابهی آب و پودر گیاه چسبناک به آنها اضافه شده و با چرخش همزن، کاملاً مخلوط می گردند تا زمانی که  خمیر مورد نظر به دست آید.
پرس
خمیر آماده پس از ورود به دستگاه های پرس، تحت فشار بسیار بالا به اندازه لازم فشرده و قالب گیری می شود.
کوره
قالبهای خام زغال وارد کوره های پخت شده و با حرارتی کاملاً تنظیم شده، در مدت چند روز تبدیل به زغال می گردد. تنظیم میزان حرارت در این مرحله بسیار حساس و مهم است، زیرا اگر کم باشد، زغال ظاهراً پخته اما مغز آن خام است و در صورت حرارت بیش از اندازه آتش می گیرد.

خنک کننده
پس از پخت، زغالها وارد دستگاه خنک کننده می شوند تا به آرامی حرارتشان را از دست بدهند.

سورت
پس از خنک شدن زغال ها ،با جداسازی ضایعات، بر اساس کیفیت و نوع مصرف، درجه بندی و به قسمت بسته بندی ارسال می گردند.

بسته بندی
زغال ها برحسب نوع مصرف، در جعبه های کوهنوردی، پیک نیکی و قلیانی و باربیکیو، بسته بندی می گردند.