در مرحله اول با نگاه به ظاهر زغال فشرده و دست کشیدن بر روی آن می توانیم به کیفیت آن پی ببریم.
چگونه زغال فشرده خوب را از زغال فشرده بد تشخیص دهیم؟
زغال فشرده خوب، بدنه صیقلی شده ای دارد. اما اگر روی بدنه، صاف نبوده و به اصطلاح دون دون باشد، نشانگر آن است که پودر اولیه بعلت عدم سایش کافی، یکدست نیست و در نتیجه کیفیت مطلوب را برای تولید نداشته است.
علامت بعدی، بعد از روشن شدن زغال مشخص می گردد .پس از روشن کردن زغال فشرده، باید سرخی آن کاملاً نمایان گردد. یعنی بعد از فوت کردن، خاکستر آن کاملاً از زغال جدا شده و سرخی یکدست و مطلوبی داشته باشد. لازم به ذکر است که در زغال های فشرده قلیانی خوب، عمداً فرمول تهیه زغال فشرده دستکاری شده تا خاکستر از بدنه جدا نشود، زیر خاکستر جدا شده ممکن است با توتون مخلوط شود که مورد پسند بسیاری از مصرف کنندگان نیست .البته در زغال های قلیانی خاکستر چسبیده مانع از حرارت دهی لازم نیست، چون تنباکوی قلیان حرارت کمتری نسبت به کباب نیاز دارد، این مسئله نه تنها ایراد نیست بلکه از مزایای زغال فشرده قلیانی می باشد.
قبل از مصرف زغال فشرده باید با باد زدن و جداسازی خاکستر، سرخی آن کاملاً هویدا گردد. اگر در این مرحله سرخی زغال کامل نبود و یا قسمتی از آن سیاه شد، نشانگر کیفیت پایین آن زغال می باشد.
فراموش نفرمایید هرنوع زغال فشرده را پس از سرخ شدن کامل استفاده فرمائیدتا گازهای موجود در زغال کاملاً خارج شده باشد. درغیر اینصورت طبیعی است که گازمنواکسید کربن باعث سردرد بشود.
گرچه زغال فشرده خوب و باکیفیت زودتر و بهتر از زغالهای طبیعی روشن می شوند،اما بعلت فشردگی بسیار و بسته شدن منافذ خروج زمان بیشتری طول میکشد تا گازهای آن خارج شود.لذا قبل از مصرف هرنوع زغال فشرده اجازه دهید تا مغز زغال کاملا سرخ شود.